«Անուշից» հետո`1902թ. Թումանյանն ստեղծեց «Թմկաբերդի առումը» պոեմը և մշակեց «Սասնա ծռեր» վիպերգի Դավթի ճյուղը։ «Թմկաբերդի առումը» բարձարվեստ երկ է. նրա մեջ շատ ցայտոն են արտահայտված բանաստեղծի խոհերը մարդու կյանքի ու գործի մասին։ Նախերգանքում դրվատելով լավ գործի հավերժության գաղափաը` բանաստեղծը բացում է պոեմի բուն իմաստը։ Մարդու կյանքն անցողիկ է, բայց նրա գործն անմահ. Անց են կենում սեր ու խընդում, Գեղեցկություն, գանձ ու գահ, Մահը մերն է, մենք` մահինը, Մարդու գործն է միշտ անմահ։ Ողջ պոեմի միջով անցնող` ազնիվ գործի և հայրենասիրության գաղափարը արտահայտում է խորունկ կերպարնեի ու պատկերների միջոցով։ Գործի անմահության գաղափարը մարմնավորում է Թաթուլ իշխան կերարը։ Իշխանն ազնկվ, խիզախ, հայրենասեր տղամարդ է։ Նա 40 օր, 40 գիշեր կռվում է շահի դեմ` կանգուն պահելով Թմբկա բերդը։.
Հերոսի կերպարին զուգնթաց՝ բանաստեղծը կերտում է մատնիչ կերպարը: Կինը՝ Թաթուլի հոգինու շունչը, անսահման գեղեցիկ է: Կինը սիրում է ամուսնուն, բայց աշուղի գայթակղիչ երգը խախտում է նրա հոգու անդորը: Աշուղը երգում է շահի սերը, անհուն գանձերն ու փառքը, Թմկատիրուհուն խոստանում ոսկե գահ ու փառք: Թուլության մի պահի նրա հոգում հաղթում է փառասիրությունը: Հարբեցնելով հաղթանակած քաջերին՝ կինը թշնամուն է մատնում Թմկաամրոցը: Բայց անցնում է դավաճանության պահը: Ավերակ բերդի և ընկած զոհերի դեմ կանգնած գեղեցկուհին զգում է դավաճան գործի ամոթը:Անցնում է աշխարհից բոլորը, անմեռ է մնում միայն զրույց լավ ու վատ մարդկանց մասին:Անցնում է աշխարհից ագահ տիրուհին՝ սևաչյա մատնիչ, անցնում է <<Զազում>> արքան ու քաջ Թաթուլը, մում է նրանց գործը: Թաթուլ իշխանը հիշվում է հերոսական գործով, դավաճան տիրուհին՝ մատնությամբ:
Հերոսի կերպարին զուգնթաց՝ բանաստեղծը կերտում է մատնիչ կերպարը: Կինը՝ Թաթուլի հոգինու շունչը, անսահման գեղեցիկ է: Կինը սիրում է ամուսնուն, բայց աշուղի գայթակղիչ երգը խախտում է նրա հոգու անդորը: Աշուղը երգում է շահի սերը, անհուն գանձերն ու փառքը, Թմկատիրուհուն խոստանում ոսկե գահ ու փառք: Թուլության մի պահի նրա հոգում հաղթում է փառասիրությունը: Հարբեցնելով հաղթանակած քաջերին՝ կինը թշնամուն է մատնում Թմկաամրոցը: Բայց անցնում է դավաճանության պահը: Ավերակ բերդի և ընկած զոհերի դեմ կանգնած գեղեցկուհին զգում է դավաճան գործի ամոթը:Անցնում է աշխարհից բոլորը, անմեռ է մնում միայն զրույց լավ ու վատ մարդկանց մասին:Անցնում է աշխարհից ագահ տիրուհին՝ սևաչյա մատնիչ, անցնում է <<Զազում>> արքան ու քաջ Թաթուլը, մում է նրանց գործը: Թաթուլ իշխանը հիշվում է հերոսական գործով, դավաճան տիրուհին՝ մատնությամբ:
Комментариев нет:
Отправить комментарий